Jesteś tutaj:
Powrót

Jama Michalika

Jama Michalika

Jama Michalika, Kraków
W słynnej krakowskiej kawiarni i cukierni, znanej dziś jako Jama Michalika, regularnie odbywały się występy kabaretowe, które podziwiała krakowska bohema. Jama została założona w 1895 r. przy ulicy Floriańskiej przez przybyłego ze Lwowa Jana Apolinarego Michalika jako Cukiernia Lwowska, lecz wkrótce stała się ulubionym miejscem spotkań pisarzy, aktorów, malarzy i innych twórców. Ciemne wnętrze bez okien zapewniło jej nazwę „jama”, zaś często klepiący biedę artyści nieraz regulowali rachunki, ozdabiając kawiarniane sale improwizowanymi rysunkami lub satyrycznymi wierszykami. Tu rodziły się idee Młodej Polski, tu przesiadywał główny ideolog nurtu – Stanisław Przybyszewski, a także poeci: Lucjan Rydel czy Kazimierz Przerwa-Tetmajer, oraz malarze: Stanisław Wyspiański, Włodzimierz Tetmajer, Józef Mehoffer, Leon Wyczółkowski czy Jacek Malczewski.

Wkrótce w Jamie rozpoczął działalność kabaret i teatrzyk Zielony Balonik. Prześmiewcze teksty i piosenki nie tylko wykpiwały konserwatywne mieszczaństwo krakowskie, wyśmiewały również zadęcie literatury młodopolskiej z jej neoromantyczną wizją artysty jako kapłana sztuki. W kawiarni wystawiano także równie sławne szopki satyryczne, drwiące przede wszystkim z ówczesnych galicyjskich polityków. Wiele tekstów napisał przedstawiciel wydawałoby się niezwykle statecznego i szanowanego zawodu – lekarz Tadeusz Boy-Żeleński. Jego Słówka, zebrane i wydane po raz pierwszy we Lwowie w 1913 r., wywołały nie lada skandal. Tymczasem popularność kabaretu sprawiła, że kawiarnię powiększono o nową salę, zaprojektowaną w stylu secesyjnym przez Karola Frycza i Franciszka Mączyńskiego. Jej piękne wnętrze można podziwiać i dziś.

Niestety, do naszych czasów nie przetrwała inna kawiarnia, niegdyś równie popularna wśród bohemy: Paon naprzeciwko Teatru im. Słowackiego. Także w niej często widywano sławnych młodopolskich artystów, którzy na specjalnie wywieszonych płachtach płótna pozostawiali wiele satyrycznych rysunków czy krotochwilnych wierszyków.

Powiązane treści