Boże Narodzenie to w chłopskim kalendarzu cykl świąt, których symbolika łączyła treści chrześcijańskie z echem pogańskich rytuałów. To czas przesilenia zimowego, dni stają się coraz dłuższe, światło zwycięża nad ciemnością. Wierzono, że cokolwiek zdarzy się w tym wyjątkowym czasie wpłynie na następny rok. Do obfitego (w miarę możliwości) wigilijnego stołu zasiadali wszyscy domownicy. Wierzono, że także zmarli i zostawiano dla nich wolne miejsce, otwarte drzwi. Wigilia miała być wieczorem pojednania. Zwyczaj łamania się opłatkiem występujący tylko w Polsce, dotyczył także zwierząt domowych, przygotowywano dla nich kolorowe opłatki. I białe, i barwne były wykorzystywane do tworzenia ozdób: wycinanek, gwiazdek i zlepianych śliną światów, zawieszanych pod sufitem, później też na drzewkach. Choinka (świerk, sosna lub jodła) pojawiła się w polskich domach u schyłku XVIII w., na wsi na przełomie XIX i XX. Wcześniej wieszano u powały podłaźniczkę – wierzchołek świerka, sosny lub jodły. Zielone drzewko pojawiające się w domu w zimie, było symbolem odradzającego się życia, słońca, młodości, sił witalnych. Siano, snopy zboża, ziarno i wiązki słomy symbolizowały dostatek, mnogość, urodzaj.
Boże Narodzenie Muzeum Etnograficzne Kraków
Beacon