W 1368 r. król Polski Kazimierz Wielki powierzył Żydowi imieniem Lewko administrowanie żupami solnymi. Ta informacja jest jedną z pierwszych dotyczących osadnictwa Żydów w Bochni, które związane jest z tamtejszymi pokładami soli kamiennej. Ważna rola Bochni w życiu gospodarczym regionu sprzyjała rozwojowi społeczności żydowskiej i sprawiała, że Żydzi bocheńscy cieszyli się względami kolejnych monarchów. Sytuacja zmieniła się w roku 1605, kiedy w wyniku oskarżenia o profanację hostii, Żydzi zostali wygnani, a miasto otrzymało status de non tolerandis Judaeis (zakaz osadnictwa żydowskiego w mieście). Po ponad 200-letniej nieobecności Żydzi na powrót zamieszkali w Bochni w latach 60. XIX w., zbiegło się to z szybkim rozwojem miasta, stanowiącego jeden z przestanków na trasie Kraków-Tarnów-Dębica. Kolejne lata przyniosły założenie cmentarza żydowskiego oraz kilku prywatnych modlitewni, w tym również Sztiblów, związanych z dynastią cadyków z Nowego Sącza, wśród których znany jest Sandzer Shul. Rozwój społeczności bocheńskich Żydów przerwała II wojna światowa. Niewielka liczba tych, którym udało się przetrwać, powróciła do miasta w 1945r. Jednak i ta garstka dość szybko emigrowała za granicę. Ślady Żydów w Bochni możemy dziś znaleźć głównie w muzealnej kolekcji judaików, zawierającej ciekawy zbiór rekwizytów obrzędowych oraz na cmentarzu żydowskim przy ul. Krzęczków 5.
Bochnia - Szlak Kultury Żydowskiej
Turystyka